Bruksela proponuje podatkowe zachęty dla firm, by obniżyć ceny prądu w UE
Komisja Europejska zaproponowała 17 lipca 2025 roku nowy pakiet zachęt podatkowych, skierowany do przedsiębiorstw inwestujących w technologie przyjazne środowisku. Celem inicjatywy jest obniżenie cen energii elektrycznej, które w Polsce nadal pozostają wysokie zarówno dla firm, jak i gospodarstw domowych. Propozycja ta ma wspierać transformację energetyczną oraz zwiększać konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw, jednak wywołuje kontrowersje ze względu na sprzeczność z wcześniejszymi unijnymi działaniami ograniczającymi ulgi podatkowe.
- Komisja Europejska proponuje podatkowe zachęty dla firm inwestujących w technologie przyjazne środowisku, aby obniżyć ceny prądu w UE.
- Ceny energii elektrycznej w Polsce w 2025 roku pozostają wysokie – od 0,499 do 0,698 zł netto za kWh dla firm oraz od 1,06 do 1,19 zł dla gospodarstw domowych.
- Bruksela przenosi odpowiedzialność za wdrożenie tych zachęt na rządy krajowe, co może prowadzić do zróżnicowanych rozwiązań.
- Sytuacja na rynku energii komplikuje się przez konieczność zwrotu pomocy publicznej przez wiele firm oraz protesty rolników.
- W szerszym kontekście UE planuje Fundusz Konkurencyjności wspierający czyste technologie w ramach budżetu na lata 2028–2034 o wartości 1816 mld euro.
Bruksela pragnie, aby odpowiedzialność za wdrożenie tych zachęt spoczęła na rządach poszczególnych państw członkowskich, co może skutkować różnorodnością rozwiązań na terenie Unii Europejskiej. Tymczasem w Polsce i innych krajach podtrzymują się obawy o skuteczność oraz sprawiedliwość proponowanych mechanizmów, zwłaszcza w kontekście rosnących cen energii i złożonej sytuacji na rynku.
Propozycje Komisji Europejskiej na obniżenie cen prądu
Komisja Europejska zaproponowała, by państwa członkowskie wprowadziły ulgi podatkowe dla firm, które inwestują w technologie ekologiczne. Celem tych działań jest zmniejszenie kosztów energii elektrycznej, które obecnie stanowią poważne obciążenie dla przedsiębiorstw. Propozycja ta została przedstawiona 17 lipca 2025 roku i wpisuje się w szerszą strategię wspierania transformacji energetycznej w Unii Europejskiej.
Inicjatywa ma również na celu poprawę konkurencyjności firm unijnych na rynku globalnym poprzez zachęcanie ich do korzystania z bardziej ekologicznych i efektywnych energetycznie rozwiązań. Jednocześnie Komisja Europejska pragnie, aby wdrożenie tych ulg odbywało się na poziomie krajowym, dając rządom swobodę w dopasowaniu instrumentów do lokalnych warunków.
Jak podaje portal podatki.gazetaprawna.pl, propozycja ta stoi jednak w sprzeczności z wcześniejszymi wysiłkami Unii Europejskiej, które zmierzały do ograniczenia ulg podatkowych w celu zapewnienia większej przejrzystości i spójności polityki fiskalnej w państwach członkowskich. Taka zmiana kursu wywołuje pytania o spójność i skuteczność polityki UE w zakresie wsparcia dla ekologicznych inwestycji.
Aktualna sytuacja cen energii elektrycznej w Polsce
W Polsce problem wysokich cen energii elektrycznej pozostaje istotnym wyzwaniem. Według danych portalu OptimalEnergy.pl, w 2025 roku ceny prądu dla firm wahają się od 0,499 do 0,698 zł netto za 1 kWh, co przekłada się na około 499 zł za megawatogodzinę (MWh). Takie stawki stanowią poważne obciążenie dla przedsiębiorstw, szczególnie tych energochłonnych.
Dla gospodarstw domowych sytuacja jest jeszcze mniej korzystna. Średnie ceny energii elektrycznej wynoszą obecnie od 1,06 do 1,19 zł za 1 kWh, co oznacza znaczne wydatki dla odbiorców indywidualnych. Maksymalna cena, jaką ponoszą konsumenci prywatni, sięga 500 zł za MWh. Te dane obrazują skalę wyzwań związanych z kosztami energii w kraju i uzasadniają potrzebę działań zmierzających do ich redukcji.
Reakcje i wyzwania związane z nową propozycją Brukseli
Propozycja Komisji Europejskiej, by to rządy krajowe miały odpowiedzialność za wdrożenie zachęt podatkowych dla firm inwestujących w ekologiczne technologie, wywołuje mieszane reakcje. Jak informuje topagrar.pl, taka decentralizacja decyzji może skutkować znaczną różnorodnością stosowanych rozwiązań w poszczególnych państwach, co może utrudnić harmonizację polityki energetycznej w Unii Europejskiej.
W sektorze rolniczym, który jest szczególnie narażony na wysokie koszty energii, propozycja spotkała się z krytyką. Rolnicy zapowiadają kolejne demonstracje w Brukseli, wyrażając niezadowolenie zarówno z obecnej sytuacji cenowej, jak i z proponowanych przez Komisję rozwiązań. W ich ocenie, bez konkretnych i skutecznych mechanizmów wsparcia, obciążenia finansowe dla tego sektora będą się pogłębiać.
Dodatkowo, według fakt.pl, kilkanaście tysięcy firm w Polsce musi zwrócić środki otrzymane w ramach pomocy publicznej związanej z energią. Aż 90 proc. klientów złożyło dokumenty o taką pomoc, co wskazuje na skalę problemów i złożoność sytuacji na rynku energii. To z kolei stawia pod znakiem zapytania efektywność dotychczasowych instrumentów wsparcia.
W szerszym kontekście, Bruksela planuje również utworzenie Funduszu Konkurencyjności, który ma wspierać rozwój czystych technologii. Fundusz ten jest częścią nowego budżetu Unii Europejskiej na lata 2028–2034 o wartości 1816 mld euro, jak podaje polityka.pl. Jego celem jest dalsze promowanie innowacji oraz przyspieszenie transformacji energetycznej w całym bloku.
Propozycje Komisji Europejskiej mogą pomóc obniżyć koszty energii w krajach członkowskich, ale ich efektywność w dużej mierze zależy od tego, jak zostaną wdrożone na poziomie poszczególnych państw i czy uda się je pogodzić z istniejącymi celami oraz politykami fiskalnymi UE. W Polsce i innych krajach wciąż toczy się debata na temat najlepszych sposobów wsparcia firm i gospodarstw domowych w obliczu rosnących cen prądu.