Białek: Banki gotowe do inwestycji, ale przedsiębiorstwa nie wykazują apetytu

Prezes Związku Banków Polskich, dr Tadeusz Białek, podczas Europejskiego Kongresu Finansowego 2025 wskazał, że polski sektor bankowy jest przygotowany do finansowania inwestycji, jednak przedsiębiorstwa wykazują obecnie ograniczony apetyt na zewnętrzne źródła finansowania. Według niego, sytuacja gospodarcza naznaczona niepewnością oraz ostrożnością firm po trudnym okresie pandemii wpływa na spadek aktywności inwestycyjnej. Banki dysponują potencjałem do realizacji projektów o wartości do około 53 miliardów złotych, podczas gdy zapotrzebowanie gospodarki na kredyty sięga nawet 220-230 miliardów, wskazując na wyraźny deficyt kapitału.

Ta rozbieżność pomiędzy gotowością sektora bankowego a niskim popytem ze strony przedsiębiorstw stawia przed polską gospodarką poważne wyzwania, ale jednocześnie sektor ten zyskuje na atrakcyjności w oczach inwestorów zagranicznych, co może przynieść pozytywne zmiany w przyszłości.

Gotowość banków do finansowania inwestycji i ograniczenia kapitałowe

Podczas Europejskiego Kongresu Finansowego 2025 dr Tadeusz Białek wyraźnie zaznaczył, że polskie banki są przygotowane do finansowania inwestycji w kraju, lecz przedsiębiorstwa wykazują mniejszą chęć korzystania z kredytów inwestycyjnych. Podkreślił, że mimo dużych możliwości sektora bankowego, istnieją ograniczenia dotyczące wielkości projektów, które mogą być samodzielnie sfinansowane.

Według jego słów, banki nie są w stanie samodzielnie pokryć bardzo dużych inwestycji transformacyjnych. Nawet działając w konsorcjach, mogą udźwignąć projekty o wartości do około 53 mld zł. Tymczasem zapotrzebowanie całej gospodarki na kredyty inwestycyjne jest szacowane na poziomie 220-230 mld zł, co oznacza wyraźny deficyt kapitałowy. Jak podaje Bankier.pl, Białek podkreślił, że „brakuje tego kapitału”, a konsorcjum banków mogłoby pokryć maksymalnie 40 proc. potrzeb finansowania dużych przedsięwzięć, takich jak Centralny Port Komunikacyjny.

Ta dysproporcja wskazuje na potrzebę poszukiwania dodatkowych źródeł finansowania i współpracy z innymi segmentami rynku kapitałowego, aby sprostać wymaganiom rozwojowym polskiej gospodarki.

Przyczyny niskiego apetytu inwestycyjnego przedsiębiorstw

Eksperci zwracają uwagę, że pomimo dostępności środków ze strony banków, aktywność inwestycyjna przedsiębiorstw pozostaje ograniczona. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest utrzymująca się niepewność gospodarcza, która nasiliła się po okresie pandemii COVID-19. Firmy podchodzą do inwestycji z dużą ostrożnością, zwłaszcza w kontekście zmieniających się warunków rynkowych i geopolitycznych.

Według informacji BiznesAlert.pl, apetyt na ryzyko wśród przedsiębiorstw jest obecnie mniejszy niż w czasach pandemii, co przekłada się na opóźnienia lub rezygnację z wielu projektów inwestycyjnych. Ostrożność ta wynika również z niejasnych prognoz makroekonomicznych oraz ryzyka inflacyjnego i kosztów finansowania.

Bankier.pl podkreśla, że sektor bankowy w Polsce wciąż mierzy się z wyzwaniami związanymi z pobudzeniem aktywności inwestycyjnej, a bariery te pozostają istotnym problemem. Niepewność i ostrożność przedsiębiorstw wpływają na powolniejszy niż oczekiwano rozwój nowych inwestycji, co ogranicza dynamikę gospodarczą.

Kontekst i perspektywy sektora bankowego w Polsce

W ostatnich latach w Polsce obserwujemy dynamiczny wzrost udziału transakcji bezgotówkowych, co świadczy o ewolucji rynku płatności. Wcześniejsze doniesienia Bankier.pl zwracają jednak uwagę, że przekonania o „śmierci gotówki” są mocno przesadzone. Choć coraz więcej operacji odbywa się elektronicznie, gotówka nadal odgrywa istotną rolę, a tradycyjna sieć oddziałów bankowych pozostaje ważnym elementem stabilności sektora.

Połowa ankietowanych klientów banków deklaruje, że likwidacja oddziału negatywnie wpłynęłaby na ich zaufanie do danej instytucji, co podkreśla potrzebę zachowania równowagi między nowoczesnością a tradycją. W tym kontekście istotne jest również połączenie PZU i Pekao, które ma na celu wzmocnienie kredytowania polskiej gospodarki i może przyczynić się do zwiększenia dostępności kapitału dla inwestycji.

Jak informuje bank.pl, atrakcyjność polskiego sektora bankowego dla inwestorów zagranicznych będzie stopniowo rosnąć. To zjawisko może wpłynąć na poprawę sytuacji finansowej sektora i ułatwić dostęp do kapitału niezbędnego do realizacji dużych projektów inwestycyjnych.

Dodatkowo, wysoki poziom ugód dotyczących kredytów frankowych wskazuje na postępy w rozwiązywaniu problemów prawnych i finansowych branży bankowej, co również buduje stabilność i zaufanie w sektorze.

—

Polski sektor bankowy stoi dziś przed ważnym wyzwaniem. Choć ma potencjał, by wspierać szerokie inwestycje, to hamuje go ograniczony apetyt firm oraz niedobór kapitału w gospodarce. Z drugiej strony, rosnące zainteresowanie inwestorów zagranicznych i stabilizacja przepisów dają nadzieję, że w przyszłości sytuacja się poprawi, co może pobudzić inwestycje i pozytywnie wpłynąć na rozwój kraju.