EU ETS: Importerzy zapłacą za emisje w transporcie morskim od 2024 roku

Od 2024 roku transport morski w Unii Europejskiej podlega systemowi handlu emisjami EU ETS, co oznacza istotne zmiany w sposobie rozliczania emisji dwutlenku węgla przez armatorów i importerów towarów. Nowe regulacje dotyczą jednostek pływających o pojemności brutto powyżej 5000 GT, które zawijają do portów UE. Wdrożenie tych przepisów ma na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych oraz wsparcie transformacji ekologicznej w sektorze transportu morskiego.

Zgodnie z nowelizacją krajowej ustawy, armatorzy zobowiązani są do nabywania i umarzania certyfikatów emisji (EUA), które odzwierciedlają ilość emitowanego przez nich CO₂. Choć to przewoźnicy ponoszą bezpośrednio koszty związane z certyfikatami, to finalnie obciążenia te są przenoszone na importerów, którzy muszą uwzględnić je w opłatach transportowych i prawidłowo wykazać wartość celną towarów. Wprowadzenie tych mechanizmów ma zapobiec nieprawidłowościom celnym i sankcjom, a także przyczynić się do realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej.

Wdrożenie EU ETS w transporcie morskim – tło i zakres regulacji

Od 2024 roku transport morski w Unii Europejskiej jest objęty systemem EU ETS, który nakłada opłatę na każdą tonę dwutlenku węgla emitowaną przez jednostki pływające o pojemności brutto powyżej 5000 GT. Jak podaje portalspozywczy.pl, zmiana ta rozszerza dotychczasowy system handlu emisjami na sektor transportu morskiego, stanowiąc ważny krok w polityce klimatycznej UE.

W Polsce nowelizacja ustawy krajowej, mająca na celu wdrożenie unijnych przepisów, znajduje się w toku legislacyjnym. Dokument ten formalizuje obowiązki wynikające z EU ETS na poziomie krajowym, zapewniając zgodność prawa krajowego z wymogami wspólnotowymi. Włączenie transportu morskiego do systemu EU ETS ma przede wszystkim ograniczyć emisje gazów cieplarnianych, wpisując się w strategię Unii Europejskiej na rzecz neutralności klimatycznej.

Obowiązki armatorów i importerów – mechanizm rozliczeń i skutki finansowe

Armatorzy dużych jednostek morskich są zobowiązani do ścisłego monitorowania oraz raportowania emisji CO₂, a także do zakupu i umarzania odpowiedniej liczby certyfikatów EUA. Portalspozywczy.pl podkreśla, że wprowadza to nowe obciążenia zarówno finansowe, jak i administracyjne dla armatorów, którzy muszą dostosować swoje systemy operacyjne i księgowe do wymogów EU ETS.

Koszty związane z nabyciem certyfikatów emisji są przenoszone na importerów towarów poprzez wzrost opłat transportowych. W praktyce oznacza to, że to importerzy ostatecznie ponoszą finansowe skutki emisji dwutlenku węgla generowanej podczas przewozu. Importerzy, z kolei, muszą wykazać w dokumentach celnych wartość celną towarów uwzględniającą opłatę ETS. To działanie jest niezbędne, aby uniknąć dodatkowych dopłat cła, VAT, odsetek oraz sankcji karno-skarbowych, co wymaga od nich zwiększonej staranności i dokładności w procesie rozliczeń.

Znaczenie i konsekwencje dla rynku transportowego i importerów

Włączenie transportu morskiego do systemu EU ETS powoduje wzrost kosztów przewozu towarów, co może przełożyć się na podwyżki cen importowanych produktów. Jak zauważa portalspozywczy.pl, zmiany te mają wymusić większą transparentność emisji i zachęcić branżę morską do inwestycji w nowoczesne, bardziej ekologiczne technologie.

W Polsce prace nad wdrożeniem unijnych przepisów są już na zaawansowanym etapie, co oznacza, że importerzy i armatorzy muszą być gotowi na nowe regulacje jeszcze w tym roku. Wprowadzenie systemu EU ETS do transportu morskiego to ważny krok w kierunku realizacji unijnych celów klimatycznych i zwiększenia dbałości o środowisko w globalnym handlu morskim.