Czy gmina może żądać opłaty za częstszy odbiór szkła i papieru?
Naczelny Sąd Administracyjny wydał niedawno ważny wyrok, który rozwiewa wątpliwości dotyczące prawa gmin do naliczania dodatkowych opłat za częstszy odbiór odpadów segregowanych, takich jak szkło czy papier. Sprawa dotyczyła gminy Prażmów pod Warszawą, która w 2021 roku wprowadziła odpłatność za zwiększoną częstotliwość odbioru tych odpadów. Wyrok potwierdza, że gmina może podnieść stawkę, jeśli zmienia się sposób lub częstotliwość odbioru, pod warunkiem że jest to zgodne z lokalnym regulaminem i obowiązującymi przepisami prawa.

- Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził prawo gmin do naliczania dodatkowej opłaty za częstszy odbiór szkła i papieru.
- Gmina może podnieść stawkę za odbiór odpadów nawet dwukrotnie, jeśli zmienia się częstotliwość lub ilość odpadów.
- Zaległe opłaty za odbiór odpadów mogą być dochodzone przez gminę za okres do pięciu lat wstecz.
- Brak aktualizacji deklaracji może skutkować koniecznością wyrównania opłat i wysokimi karami finansowymi.
- Mieszkańcy powinni być świadomi lokalnych regulacji i na bieżąco aktualizować swoje dane, by uniknąć dodatkowych kosztów.
Dodatkowo sąd wskazał, że gminy mają prawo dochodzić zaległych opłat nawet za okres pięciu lat wstecz, co może skutkować koniecznością uregulowania znacznych kwot przez mieszkańców. Te ustalenia mają istotne znaczenie dla osób korzystających z usług komunalnych – powinni oni na bieżąco aktualizować swoje deklaracje i dokładnie znać zasady obowiązujące w ich gminach, aby uniknąć nieoczekiwanych kosztów.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie gminy Prażmów
W 2021 roku rada gminy Prażmów zdecydowała o wprowadzeniu odpłatności za dodatkową usługę polegającą na częstszym odbiorze odpadów segregowanych, w szczególności szkła i papieru. Decyzja ta spotkała się z kontrowersjami i została zaskarżona, co doprowadziło do rozpatrzenia sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny.
Sąd rozpatrzył skargę kasacyjną dotyczącą tej regulacji i ostatecznie potwierdził prawo gminy do naliczania dodatkowej opłaty w sytuacji zmiany częstotliwości odbioru odpadów segregowanych. Wyrok opublikowano 1 lipca 2025 roku, czyniąc go aktualnym punktem odniesienia dla podobnych spraw rozpatrywanych w innych gminach na terenie kraju.
Jak podaje rp.pl, decyzja ta jednoznacznie wskazuje, że gmina może żądać dodatkowej opłaty, jeśli zmienia się sposób lub częstotliwość odbioru odpadów segregowanych. Tym samym wyrok ten potwierdza uprawnienia samorządów do elastycznego dostosowywania systemów gospodarki odpadami do lokalnych potrzeb i możliwości.
Podstawy prawne i zasady naliczania dodatkowych opłat
Prawo do ustalania wysokości opłaty za odbiór odpadów komunalnych opiera się przede wszystkim na lokalnym regulaminie gospodarowania odpadami, który jest uchwalany przez radę gminy. Wysokość opłaty może również zależeć od zgłoszenia mieszkańca dotyczącego ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów.
W przypadku zwiększenia częstotliwości odbioru odpadów segregowanych, stawka za ich odbiór może zostać podniesiona nawet dwukrotnie, co odzwierciedla wyższe koszty ponoszone przez gminę na realizację usługi. Eksperci zwracają uwagę, że wszelkie zmiany w opłatach muszą być transparentne i zgodne z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, aby nie naruszały praw mieszkańców.
Jak informuje warszawawpigulce.pl, gmina ma prawo administracyjnie określić wysokość opłaty za odbiór odpadów, co daje samorządom szerokie możliwości regulacyjne. Jednocześnie podkreśla się konieczność jasnego komunikowania mieszkańcom zasad i zmian, aby uniknąć nieporozumień i sporów.
Możliwość dochodzenia zaległych opłat i konsekwencje dla mieszkańców
Znaczącym aspektem wyroku jest również potwierdzenie prawa gmin do dochodzenia zaległych opłat za odbiór odpadów nawet za okres pięciu lat wstecz. Oznacza to, że jeśli mieszkańcy nie aktualizowali swoich deklaracji lub nie regulowali należności terminowo, mogą zostać obciążeni sporą kwotą do zapłaty.
Brak aktualizacji deklaracji dotyczących ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów może skutkować koniecznością wyrównania należności, co w niektórych przypadkach oznacza zapłatę zaległości sięgających nawet 6000 zł. Takie informacje podają Forsal.pl oraz legaartis.pl, wskazując na poważne konsekwencje finansowe dla osób nieprzestrzegających obowiązków.
Mieszkańcy powinni więc regularnie aktualizować swoje deklaracje oraz być na bieżąco z lokalnymi regulacjami, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i wysokich kar. Jak podaje warszawawpigulce.pl, gminy systematycznie wysyłają wezwania do zapłaty zaległości, co dodatkowo podkreśla konieczność skrupulatnego przestrzegania obowiązków w zakresie gospodarki odpadami.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie gminy Prażmów jasno pokazuje, jak ważne jest prawo samorządów do elastycznego ustalania opłat za śmieci, dostosowując je do zmieniających się warunków, a także do dochodzenia należności w okresie pięciu lat. Dla mieszkańców oznacza to, że warto pilnować terminów aktualizacji deklaracji i dobrze znać zasady gospodarowania odpadami w swojej okolicy, aby uniknąć nieporozumień i dodatkowych kosztów.