Edukacja ekonomiczna Polaków w kryzysie: oszczędzają, ale boją się inwestować
Brak podstawowej wiedzy finansowej w Polsce staje się coraz poważniejszym problemem, który dotyka miliony obywateli i wpływa na ich codzienne decyzje ekonomiczne. Najnowsze badania wskazują, że co trzeci Polak ocenia swoją wiedzę ekonomiczną jako niską lub bardzo niską, co przekłada się na niepewność i obawy przed inwestowaniem. Choć ponad połowa społeczeństwa dostrzega potrzebę regularnego oszczędzania i dywersyfikacji swoich środków, to jednak brak zrozumienia mechanizmów finansowych, zwłaszcza dotyczących inwestowania i cyberbezpieczeństwa, wciąż stanowi poważną barierę.
- Co trzeci Polak ocenia swoją wiedzę ekonomiczną jako małą lub bardzo małą, a 37% jako przeciętną.
- Największe braki wiedzy dotyczą inwestowania – 32% badanych wskazuje ten obszar jako problematyczny.
- 59% Polaków uważa, że należy regularniej oszczędzać, a połowa z nich deklaruje potrzebę dywersyfikacji oszczędności.
- Eksperci postulują wprowadzenie edukacji ekonomicznej już od szkoły podstawowej, aby zapobiec błędnym decyzjom finansowym.
- Problemy takie jak kredyty frankowe i Amber Gold pokazują skutki braku świadomości finansowej.
Eksperci podkreślają, że aby zapobiec kosztownym błędom finansowym na poziomie indywidualnym i społecznym, edukację ekonomiczną należy wprowadzić już na etapie szkoły podstawowej. Przykłady z przeszłości, takie jak kredyty frankowe czy afery finansowe, na czele z Amber Gold, pokazują, jak brak świadomości może prowadzić do poważnych strat finansowych.
Stan wiedzy ekonomicznej Polaków – najnowsze dane i ich konsekwencje
Badanie „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2025” przeprowadzone przez pracownię Indicator ujawnia, że co trzeci Polak ocenia swoją wiedzę ekonomiczną jako małą lub bardzo małą, a kolejne 37% ocenia ją jako przeciętną. Takie dane podaje portal pkb24.pl, zwracając uwagę na skalę problemu. Największe niedobory wiedzy obserwuje się w obszarze inwestowania – aż 32% badanych wskazuje ten temat jako problematyczny, informuje executivemagazine.pl.
Pomimo że niemal 40% Polaków chciałoby rozpocząć inwestowanie, brak podstawowej edukacji finansowej powoduje u nich niepewność i obawy przed ryzykiem, co podkreśla pomorska.pl. Ta sytuacja ma realne konsekwencje – błędne decyzje finansowe wynikające z braku odpowiedniej wiedzy potwierdzają przykłady kredytów frankowych, gdzie większość kredytobiorców nie była świadoma ryzyka związanego z tego typu zobowiązaniami, jak wskazuje dzienniknarodowy.pl.
Z drugiej strony, według portalu pulshr.pl, 59% Polaków uważa, że należy regularniej oszczędzać, a połowa z nich dostrzega potrzebę dywersyfikacji swoich oszczędności. Te dane pokazują, że świadomość potrzeby zarządzania finansami rośnie, jednak wiedza i umiejętności nie nadążają za tym trendem.
Potrzeba edukacji ekonomicznej – postulaty ekspertów i obecne trendy
Eksperci zgodnie postulują, by edukację ekonomiczną zacząć wprowadzać już od szkoły podstawowej, integrując ją z innymi przedmiotami. Taki model miałby na celu zwiększenie świadomości finansowej całego społeczeństwa oraz zapobieganie błędom w przyszłości, podkreśla portal 300gospodarka.pl. Choć popularność zdobywania wiedzy finansowej rośnie w internecie, szczególnie na blogach i podcastach, nadal brakuje rzetelnej edukacji w najważniejszych obszarach, takich jak inwestowanie oraz cyberbezpieczeństwo – zauważa pulshr.pl.
Wcześniejsze raporty wskazywały, że około 34% Polaków czerpie wiedzę ekonomiczną z mediów tradycyjnych, takich jak telewizja czy prasa, co zdaniem ekspertów portalu stockwatch.pl może nie wystarczać do pełnego zrozumienia złożonych mechanizmów finansowych. Potrzeba systematycznej i kompleksowej edukacji jest podkreślana także przez serwisy dzienniknarodowy.pl oraz pkb24.pl, które zwracają uwagę na konieczność działań edukacyjnych obejmujących wszystkie grupy wiekowe – od przedszkola po seniorów.
Społeczne skutki niedostatecznej edukacji finansowej i wyzwania na przyszłość
Brak wiedzy finansowej może prowadzić do kosztownych błędów zarówno na poziomie indywidualnym, jak i całego społeczeństwa. Takie doświadczenia potwierdzają historie związane z kredytami frankowymi oraz liczne afery finansowe, o których pisze 300gospodarka.pl. Mimo iż połowa badanych Polaków deklaruje odkładanie dodatkowych pieniędzy na przyszłość, to jednak brak umiejętności inwestowania ogranicza efektywność tych oszczędności, zauważa pomorska.pl.
Rosnąca świadomość potrzeby oszczędzania i inwestowania wymaga systemowego wsparcia, w tym przede wszystkim lepszej edukacji oraz dostępu do rzetelnych źródeł informacji. Podkreślają to zarówno pulshr.pl, jak i executivemagazine.pl, wskazując na konieczność podjęcia konkretnych działań na poziomie państwa i instytucji edukacyjnych.
Wyzwania przyszłości obejmują również edukację w zakresie cyberbezpieczeństwa, która staje się coraz ważniejsza w dobie cyfryzacji finansów. Bez odpowiedniej wiedzy na temat ochrony danych i bezpiecznych praktyk korzystania z usług finansowych online, Polacy są narażeni na ryzyko utraty środków oraz innych niebezpieczeństw – podkreśla pulshr.pl.
Wzmacnianie wiedzy finansowej w Polsce to nie tylko konieczność, ale też szansa na to, by każdy lepiej radził sobie z własnymi pieniędzmi i unikał kosztownych błędów. Zacząć warto już w szkołach, a potem nie przestawać uczyć się przez całe życie – takie podejście może zbudować solidne fundamenty dla naszej gospodarki i codziennych wyborów.