Globalne zbrojenia rosną, a ich wpływ na klimat budzi niepokój
W 2025 roku świat stoi przed podwójnym wyzwaniem: rosnącymi wydatkami na zbrojenia oraz ich negatywnym wpływem na globalny klimat. Mimo licznych deklaracji dotyczących ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, sektor wojskowy nadal pozostaje jednym z istotnych źródeł zanieczyszczeń. Wojsko odpowiada za około 5,5% światowych emisji, przewyższając nawet sektor lotnictwa cywilnego. W obliczu nasilających się konfliktów zbrojnych, takich jak wojna na Ukrainie, napięcia na Pacyfiku czy działania w Strefie Gazy, wyzwania związane z ochroną środowiska stają się coraz bardziej palące.
- Wojsko odpowiada za około 5,5% globalnych emisji gazów cieplarnianych, przewyższając sektor lotnictwa.
- Austria i Słowenia to jedyne europejskie kraje z konkretnymi celami bezemisyjności wojskowej.
- Konflikty zbrojne na Ukrainie, Pacyfiku i w Strefie Gazy napędzają wzrost wydatków na zbrojenia i emisji.
- NATO deklaruje dążenie do bezemisyjności do połowy wieku, jednak wyzwania pozostają znaczące.
- Eksperci ostrzegają, że wpływ wojskowości na klimat jest często ignorowany, co stanowi zagrożenie dla globalnego bezpieczeństwa.
W tym kontekście warto zwrócić uwagę na postawę niektórych państw europejskich, które podejmują konkretne kroki w kierunku dekarbonizacji swoich struktur wojskowych. Austria i Słowenia wyróżniają się na tle innych krajów w regionie, przyjmując ambitne cele bezemisyjności wojskowej. Tymczasem eksperci alarmują, że ignorowanie wpływu militariów na klimat może prowadzić do poważnych konsekwencji dla bezpieczeństwa globalnego, zwłaszcza gdy zmiany klimatu same w sobie stają się czynnikiem destabilizującym światowy porządek.
Wzrost globalnych wydatków na zbrojenia i ich wpływ na klimat
W roku 2025 obserwujemy wyraźny wzrost globalnych wydatków na zbrojenia, który ma bezpośrednie przełożenie na zwiększenie emisji gazów cieplarnianych. Według najnowszych danych, sektor wojskowy odpowiada za około 5,5% światowych emisji, co plasuje go wśród największych światowych emitentów. Warto podkreślić, że jak podaje portal klimat.rp.pl, emisje generowane przez działalność wojskową przewyższają nawet te pochodzące z lotnictwa cywilnego, które od dawna jest postrzegane jako jedno z bardziej zanieczyszczających środowisko sektorów transportu.
Przyczyną tego stanu rzeczy jest przede wszystkim rosnąca skala konfliktów zbrojnych oraz związane z nimi zwiększone zapotrzebowanie na sprzęt wojskowy, paliwa i infrastrukturę. Wojna na Ukrainie, napięcia na Pacyfiku oraz działania Izraela w Strefie Gazy napędzają dalszy wzrost wydatków na zbrojenia i jednocześnie zwiększają emisje gazów cieplarnianych. Te wydarzenia pokazują, jak ściśle powiązane są kwestie bezpieczeństwa militarnego i ochrony środowiska, a także jak trudno jest oddzielić je od siebie w obecnej rzeczywistości geopolitycznej.
Deklaracje NATO i wyjątki w Europie – Austria i Słowenia
Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) oficjalnie deklaruje dążenie do osiągnięcia bezemisyjności swoich struktur do połowy XXI wieku. Jednak realizacja tych ambitnych celów napotyka na liczne wyzwania, zarówno techniczne, jak i polityczne. Przekształcenie potężnych i złożonych struktur wojskowych w zgodne z ideą neutralności klimatycznej wymaga czasu oraz zdecydowanych działań na wielu płaszczyznach.
W Europie wyróżniają się dwa kraje: Austria i Słowenia. Mimo że nie są znane z intensywnej aktywności wojskowej i traktują swoją obecność w NATO z dystansem, jako jedyne państwa na kontynencie przyjęły konkretne cele w zakresie bezemisyjności wojskowej. Jak wskazuje klimat.rp.pl, te inicjatywy stawiają je na czele europejskich wysiłków na rzecz zmniejszenia śladu węglowego sektora obronnego. Ich działania obejmują m.in. modernizację sprzętu, inwestycje w technologie niskoemisyjne oraz zmiany organizacyjne w strukturach wojskowych.
Eksperckie ostrzeżenia i globalne zagrożenia klimatyczne związane z wojskowością
Eksperci podkreślają, że pomijanie wpływu sektora wojskowego na klimat jest niebezpieczne, zwłaszcza w świetle rosnących zagrożeń klimatycznych dla bezpieczeństwa globalnego. Zmiany klimatu stają się coraz poważniejszym czynnikiem destabilizującym, prowadząc do nasilenia konfliktów o zasoby naturalne, migracje oraz napięcia społeczne. W połączeniu z rosnącymi wydatkami na zbrojenia oraz eskalacją konfliktów zbrojnych, może to skutkować poważnym pogorszeniem sytuacji na świecie.
Raporty klimat.rp.pl jasno pokazują, że kwestie środowiskowe muszą stać się integralną częścią strategii bezpieczeństwa na świecie. Włączenie celów klimatycznych do polityki obronnej nie tylko pomoże ograniczyć emisje, ale także wzmocni odporność państw na zmieniające się warunki klimatyczne. To połączenie staje się niezbędne, jeśli chcemy zbudować bezpieczniejszą i bardziej stabilną przyszłość.