MRiRW wprowadza kary za naruszenia BHP i prawa pracy – dopłaty zagrożone
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) od 2025 roku wprowadziło nowy system warunkowości społecznej, który nakłada na rolników obowiązek ścisłego przestrzegania przepisów prawa pracy oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Nowe regulacje mają na celu przede wszystkim poprawę warunków pracy w rolnictwie oraz ograniczenie dotychczas częstych naruszeń tych przepisów. W przypadku wykrycia nieprawidłowości podczas kontroli przeprowadzanych przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP), Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) będzie mogła nakładać kary finansowe w postaci obniżenia dopłat bezpośrednich.

- Od 2025 roku rolnicy podlegają systemowi warunkowości społecznej, który wymaga przestrzegania prawa pracy i BHP.
- PIP przeprowadza kontrole i przyznaje punkty karne za naruszenia, które skutkują obniżeniem dopłat bezpośrednich przez ARiMR.
- Utrata dopłat następuje według progów punktowych: od 5% przy 51-60 punktach do 100% powyżej 81 punktów.
- PIP nie planuje masowych kontroli, ale wykryte nieprawidłowości będą surowo karane.
- Nowe regulacje mają na celu poprawę bezpieczeństwa pracy i wymuszenie przestrzegania przepisów w rolnictwie.
Kary te mogą sięgać od 5% do nawet pełnej utraty dopłat, w zależności od liczby punktów karnych przyznanych za wykroczenia. Choć PIP nie planuje masowych kontroli w gospodarstwach rolnych, to jednak każde wykryte naruszenie będzie surowo karane. Cel jest jasny: wymusić na rolnikach większą odpowiedzialność i dbałość o warunki pracy zatrudnionych osób. Szczegóły dotyczące funkcjonowania nowego systemu oraz konsekwencje dla rolników przedstawiamy poniżej.
Wprowadzenie systemu warunkowości społecznej w rolnictwie
W 2025 roku Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wprowadziło normy warunkowości społecznej, które zobowiązują rolników do przestrzegania prawa pracy oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. System ten ma na celu przede wszystkim poprawę warunków pracy w sektorze rolniczym oraz ograniczenie naruszeń przepisów, które dotychczas często były bagatelizowane lub pomijane w praktyce.
Jak podaje portal topagrar.pl, od teraz rolnicy ubiegający się o dopłaty bezpośrednie muszą spełniać nowe wymogi dotyczące przestrzegania prawa pracy i BHP. Spełnienie tych wymogów jest warunkiem koniecznym, aby nie utracić wsparcia finansowego, które stanowi istotny element dochodów wielu gospodarstw rolnych. Tym samym nowe regulacje stawiają na pierwszym miejscu bezpieczeństwo i prawa pracowników w rolnictwie.
Mechanizm kar i punktacji za naruszenia prawa pracy i BHP
Państwowa Inspekcja Pracy będzie przeprowadzać kontrole mające na celu ocenę przestrzegania przepisów prawa pracy i BHP w gospodarstwach rolnych. Mimo że PIP nie planuje masowych inspekcji w tym sektorze, to jednak każda przeprowadzona kontrola i wykryte nieprawidłowości będą skutkować konsekwencjami dla rolników.
Za stwierdzone naruszenia PIP przyznaje punkty karne, które następnie przekładają się na obniżenie dopłat bezpośrednich przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. System punktacji przewiduje cztery progi karne, które determinują wysokość obniżenia wsparcia finansowego:
– 51-60 punktów karnych – obniżenie dopłat o 5%,
– 61-70 punktów karnych – obniżenie dopłat o 10%,
– 71-80 punktów karnych – obniżenie dopłat o 50%,
– powyżej 81 punktów karnych – całkowita utrata dopłat.
Jak wskazuje portal topagrar.pl, najsurowszą sankcją w nowym systemie jest utrata 100% dopłat bezpośrednich, co dotyczy sytuacji, gdy rolnik przekroczy 81 punktów karnych. Wprowadzenie takiego mechanizmu ma za zadanie skutecznie odstraszać od łamania przepisów oraz wymusić przestrzeganie prawa pracy i zasad BHP.
Konsekwencje i cele nowych regulacji
Głównym celem wprowadzenia systemu warunkowości społecznej jest wymuszenie na rolnikach przestrzegania przepisów prawa pracy i BHP oraz poprawa bezpieczeństwa osób zatrudnionych w gospodarstwach rolnych. Jak podaje poradnikpracownika.pl, Państwowa Inspekcja Pracy zajmuje się badaniem przestrzegania przepisów BHP w firmach i może nakładać na pracodawców kary pieniężne za wykroczenia.
Choć PIP nie planuje prowadzić masowych kontroli w rolnictwie, to wykryte naruszenia będą surowo karane. Ma to pełnić funkcję prewencyjną oraz zwiększyć świadomość rolników na temat ich obowiązków jako pracodawców. Dzięki temu ma się poprawić poziom bezpieczeństwa i warunków pracy w sektorze rolniczym, który do tej pory był narażony na liczne zaniedbania.
Wprowadzenie systemu punktacji powiązanego z dopłatami bezpośrednimi ma realną szansę poprawić warunki pracy w rolnictwie. Gdy od przestrzegania przepisów BHP i prawa pracy zależą konkretne wsparcie finansowe, rolnicy będą bardziej zmotywowani, by dbać o bezpieczeństwo i prawa zatrudnionych osób. W efekcie może to przynieść trwałe zmiany na lepsze w tym sektorze.