Nowa misja samorządów: budowanie odporności i bezpieczeństwa lokalnego
W dniach 23-24 czerwca 2025 roku w warszawskim hotelu Crowne Plaza odbyła się XVIII Ogólnopolska Konferencja BGK, która zgromadziła kilkuset przedstawicieli administracji lokalnej i centralnej. Podczas wydarzenia podkreślono nową, istotną rolę samorządów terytorialnych w budowaniu odporności państwa oraz lokalnych społeczności na różnorodne, nieprzewidywalne kryzysy. Tematyka spotkania obejmowała zagadnienia związane z bezpieczeństwem, zarządzaniem kryzysowym, infrastrukturą oraz rozwojem lokalnej gospodarki.
- XVIII Ogólnopolska Konferencja BGK w Warszawie podkreśliła nową misję samorządów w budowaniu odporności państwa i lokalnych społeczności.
- Samorządy odpowiadają za realizację ustawy o ochronie ludności, w tym plany ochrony, systemy ostrzegania i obronę cywilną.
- Miasta mają 30 miesięcy na przygotowanie planów adaptacji do kryzysów, a poziom bezpieczeństwa ludności w Polsce jest obecnie oceniany jako dobry.
- Instrument finansowy SAFE z budżetem 150 mld euro ma wspierać samorządy w inwestycjach związanych z obronnością i bezpieczeństwem.
- Kluczowe jest nowe podejście do podziału kompetencji, zasada pomocniczości oraz zaangażowanie społeczności lokalnych.
Eksperci i uczestnicy dyskutowali o konieczności zmiany podejścia do kompetencji samorządów, zwracając uwagę na zasadę pomocniczości oraz potrzebę racjonalizacji organizacji terytorialnej kraju. Władze lokalne otrzymały nowe zadania, m.in. opracowanie planów ochrony ludności, rozwój systemów ostrzegania oraz wykorzystanie dostępnych instrumentów finansowych, takich jak fundusz SAFE, by skutecznie wspierać inwestycje w obronność i bezpieczeństwo. Według specjalistów poziom bezpieczeństwa ludności w Polsce jest obecnie na dobrym poziomie, jednak przed samorządami stoją liczne wyzwania.
XVIII Ogólnopolska Konferencja BGK – nowe wyzwania dla samorządów
Konferencja, która odbyła się w warszawskim hotelu Crowne Plaza, zgromadziła kilkuset przedstawicieli administracji publicznej – zarówno na poziomie lokalnym, jak i centralnym. Tematyka spotkania skupiła się na odporności samorządów, obejmując takie obszary jak bezpieczeństwo, zarządzanie kryzysowe, infrastruktura oraz lokalna gospodarka.
Jak podaje GazetaPrawna.pl, podczas konferencji podkreślono, że skuteczne działanie samorządów wymaga przede wszystkim współpracy, wzajemnego zaufania oraz elastycznego wykorzystania instrumentów finansowych. Wskazano, że samorządy powinny być przygotowane na dynamicznie zmieniające się warunki, które wymuszają szybką adaptację i koordynację działań.
Jacek Brzozowski, ekspert uczestniczący w spotkaniu, zwrócił uwagę na konieczność zmiany spojrzenia na rolę samorządów. Podkreślił, że wraz ze wzrostem zadań i odpowiedzialności lokalnych władz, niezbędne jest dostosowanie struktur i kompetencji, aby sprostać nowym wyzwaniom związanym z ochroną ludności i bezpieczeństwem.
Nowa rola samorządów w bezpieczeństwie i ochronie ludności
Samorządy terytorialne zostały wskazane jako podstawowy filar realizacji ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Do ich kluczowych zadań należy opracowanie kompleksowych planów ochrony ludności, wdrożenie systemów ostrzegania oraz zapewnienie odpowiednich obiektów zbiorowej ochrony. Ponadto, lokalne władze odpowiadają za organizację i utrzymanie struktur obrony cywilnej oraz przeprowadzanie szkoleń i ćwiczeń dla mieszkańców, co ma podnieść gotowość społeczności do radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych.
Jak informuje rp.pl, miasta i gminy mają wyznaczony czas 30 miesięcy na przygotowanie planów adaptacji do sytuacji kryzysowych. Ten wymóg jest elementem szerszej strategii budowania odporności lokalnej, która ma chronić mieszkańców i infrastrukturę przed skutkami różnorodnych zagrożeń.
Eksperci cytowani przez rp.pl oceniają, że obecny poziom bezpieczeństwa ludności w Polsce jest stosunkowo dobry. Jednocześnie podkreślają, że konieczne jest dalsze wzmacnianie systemów ochrony i intensyfikacja współpracy między samorządami a instytucjami centralnymi, by skutecznie reagować na potencjalne kryzysy.
Wsparcie finansowe i organizacyjne dla samorządów
Podczas konferencji zwrócono także uwagę na znaczenie współpracy z instytucjami centralnymi oraz na wykorzystanie dostępnych funduszy, w tym instrumentu SAFE. Ten mechanizm finansowy ma na celu wspieranie inwestycji w obronność oraz bezpieczeństwo na poziomie lokalnym, umożliwiając samorządom realizację nowych obowiązków.
Budżet instrumentu SAFE wynosi 150 miliardów euro na pożyczki, co stanowi istotne wsparcie finansowe dla samorządów w ich działaniach – podaje rp.pl. Dzięki temu możliwe jest finansowanie inwestycji infrastrukturalnych, zakup nowoczesnego wyposażenia czy rozwój systemów ostrzegania i komunikacji kryzysowej.
Konferencja podkreśliła także konieczność racjonalizacji organizacji terytorialnej kraju oraz konsekwentnego stosowania zasady pomocniczości, czyli przekazywania odpowiedzialności na najniższy możliwy poziom administracji. Ma to pozwolić na efektywne wykorzystanie zasobów i kompetencji, a także usprawnić zarządzanie kryzysowe.
Jak wskazuje GazetaPrawna.pl, na skuteczność działań samorządów wpływa także zaangażowanie społeczności lokalnych. To właśnie aktywność mieszkańców i współpraca z władzami lokalnymi są fundamentem budowania odporności i bezpieczeństwa na poziomie gmin i powiatów.
—
XVIII Ogólnopolska Konferencja BGK pokazała, jak ważna jest rola samorządów w bezpieczeństwie naszego kraju. Przed nimi stoją poważne wyzwania, które wymagają nie tylko zmian organizacyjnych, ale też dobrej współpracy i odpowiedniego wsparcia finansowego. To właśnie zaangażowanie wszystkich poziomów administracji i lokalnych społeczności pozwoli nam razem budować silniejszą i bezpieczniejszą Polskę.