Nowe zasady handlu UE z Ukrainą od 6 czerwca 2025 roku
Od 6 czerwca 2025 roku Unia Europejska wprowadza istotne zmiany w handlu z Ukrainą, które oznaczają powrót do zasad obowiązujących w ramach Układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina z lat 2014-2022. Dotychczasowy, tymczasowy program autonomicznych środków handlowych (ATM), umożliwiający bezcłowy import ukraińskich produktów rolnych, zostanie zakończony. W jego miejsce wejdą bezcłowe kontyngenty taryfowe na wybrane towary rolne, jednak w ograniczonych wielkościach. Celem nowych regulacji jest ochrona interesów unijnych rolników oraz wprowadzenie większej przewidywalności na rynku.
- Od 6 czerwca 2025 r. UE wraca do zasad handlu z Ukrainą obowiązujących w latach 2014-2022, kończąc tymczasowy program ATM.
- Przywrócone zostaną bezcłowe kontyngenty taryfowe na wybrane towary rolne, ustalone na poziomie 7/12 rocznych wielkości do końca 2025 r.
- Wprowadzone zostaną mechanizmy ochronne, w tym system cen wejścia i kontrole importu oparte na pozwoleniach.
- Zmiany mają chronić interesy unijnych rolników, zwłaszcza w krajach przygranicznych, ale budzą obawy na Ukrainie o spadek przychodów z eksportu.
- Komisja Europejska zapowiada szybkie negocjacje nad nową, długoterminową umową handlową oraz utrzymanie ułatwień transportowych do końca 2025 r.
Komisja Europejska jednocześnie zapowiada szybkie rozpoczęcie negocjacji nad nową, długoterminową umową handlową z Ukrainą. Zmiany te wywołują mieszane reakcje – z jednej strony polscy producenci rolni widzą w nich szansę na stabilizację rynku, z drugiej strony ukraińskie władze obawiają się spadku przychodów z eksportu do UE.
Powrót do zasad handlu UE-Ukraina z lat 2014-2022
Od 6 czerwca 2025 roku handel pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą będzie prowadzony na podstawie zasad przewidzianych w Układzie o stowarzyszeniu UE-Ukraina, znanym jako DCFTA, które obowiązywały w latach 2014-2022. Informuje o tym portal topagrar.pl, potwierdzając, że tym samym kończy się okres stosowania tymczasowych rozwiązań w handlu z Ukrainą.
Jak wcześniej podawał portal farmer.pl, od tej daty zaczną obowiązywać tzw. środki przejściowe, które zastąpią dotychczasowy program autonomicznych środków handlowych (ATM). Serwis strefaagro.pl precyzuje, że w praktyce oznacza to przywrócenie bezcłowych kontyngentów taryfowych na wybrane, wrażliwe towary rolne z Ukrainy, choć w ograniczonych wielkościach. Jest to krok mający na celu zwiększenie kontroli nad importem i zapobieganie nadmiernemu napływowi towarów do Unii.
Koniec programu ATM i wprowadzenie mechanizmów ochronnych
Program autonomicznych środków handlowych (ATM), który od początku wojny umożliwiał bezcłowy import ukraińskich produktów rolnych na rynek UE, wygaśnie 5 czerwca 2025 roku. Potwierdza to komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dostępny na portalsamorzadowy.pl oraz informacje zawarte na strefaagro.pl.
Decyzja ta oznacza koniec okresu bezcłowego handlu z Ukrainą i przywrócenie ceł na ukraińskie towary. Jednocześnie Komisja Europejska zgodziła się na zastosowanie mechanizmów ochronnych, w tym wprowadzenie systemu cen wejścia dla niektórych owoców i warzyw. Ma to chronić rynek UE przed importem po zbyt niskich cenach, co podkreśla strefaagro.pl. Nowe kontyngenty taryfowe będą administrowane na podstawie pozwoleń importowych, co ma umożliwić skuteczną kontrolę nad wielkością i jakością sprowadzanych produktów.
Szczegóły kontyngentów i ich wpływ na rynek
Wielkości kontyngentów taryfowych zostaną ustalone na poziomie około 7/12 rocznych wielkości, które obowiązywały do końca 2025 roku. Takie informacje podają portale topagrar.pl, sad24.pl oraz portalsamorzadowy.pl.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało szczegółowe porównanie warunków importu trzech kluczowych produktów, co świadczy o gruntownym przygotowaniu do tych zmian – informują strefaagro.pl i tygodnik-rolniczy.pl. Z kolei kresy.pl wskazuje, że wprowadzono nowe kontyngenty na zboża, mięso i jaja, co jest znaczące dla całego rynku rolnego UE.
Według danych sad24.pl, do końca bieżącego roku kalendarzowego rynek unijny nie zostanie „zalany” płodami rolnymi z Ukrainy, co ma uspokoić producentów i zapobiec gwałtownym wahaniom cen. Ograniczenie wielkości importu ma zapewnić stabilność i ochronę interesów unijnych rolników.
Reakcje i dalsze perspektywy handlu UE-Ukraina
Zmiany w polityce handlowej UE wobec Ukrainy wywołują różnorodne reakcje. Polscy rolnicy z nadzieją patrzą na nowe regulacje, które mają chronić ich interesy przed nadmiernym importem. Z kolei ukraińskie władze wyrażają niepokój z powodu możliwego spadku przychodów z eksportu do UE – relacjonuje portal portalspozywczy.pl.
Według euronews.pl, wygaśnięcie bezcłowego dostępu może kosztować Ukrainę nawet ponad 3 miliardy euro rocznie. Ponadto program ATM nie może zostać odnowiony, ponieważ był już raz przedłużany i osiągnął swoje maksymalne limity czasowe.
Komisja Europejska zobowiązała się do szybkiego rozpoczęcia negocjacji nad nową, długoterminową umową handlową z Ukrainą, co podaje farmer.pl. Warto podkreślić, że jednocześnie przedłużono do końca 2025 roku umowę o transporcie drogowym UE z Ukrainą, co ma ułatwić przewóz towarów takich jak zboża i paliwo – informuje strefabiznesu.pl. To ważne uzupełnienie nowej polityki handlowej, pozwalające na sprawniejszą logistykę w obrocie towarowym między UE a Ukrainą.
Te zmiany nie tylko wprowadzają potrzebną ochronę i stabilność, ale również tworzą fundamenty pod głębszą i długofalową współpracę handlową między Unią Europejską a Ukrainą.