Rekordowa sprzedaż obrazu Malczewskiego „Rzeczywistość” za 22,2 mln zł

Obraz Jacka Malczewskiego „Rzeczywistość” z 1908 roku osiągnął na aukcji DESA Unicum w Warszawie rekordową cenę 22,2 mln zł, ustanawiając nowy najwyższy wynik na polskim rynku sztuki. To wyjątkowe dzieło, które przez niemal sto lat było uważane za zaginione i znane jedynie z czarno-białych fotografii, powróciło do obiegu po odzyskaniu przez prokuraturę w marcu 2024 roku. Aukcja, trwająca zaledwie kilka minut, potwierdziła rosnące zainteresowanie polskim malarstwem oraz dojrzałość lokalnego rynku sztuki.

Wydarzenie to zwróciło uwagę zarówno kolekcjonerów, jak i mediów, które śledziły burzliwą historię prawną obrazu. „Rzeczywistość” po raz drugi pobiła swój własny rekord cenowy, przewyższając wynik z 2022 roku o około 2 mln zł, co świadczy o stale rosnącej wartości polskiego dziedzictwa artystycznego.

Historia i charakterystyka dzieła „Rzeczywistość”

„Rzeczywistość” to dzieło stworzone przez jednego z najwybitniejszych polskich artystów – Jacka Malczewskiego – w 1908 roku. Obraz ma imponujące wymiary 115 na 209 centymetrów, co podkreśla jego monumentalny charakter i znaczenie. Przez blisko sto lat dzieło było uznawane za zaginione, a jego istnienie znane było jedynie z czarno-białych fotografii, co dodawało mu niemal legendarny status wśród miłośników sztuki i historyków.

Jak podaje Polityka.pl, „Rzeczywistość” zalicza się do najważniejszych polskich dzieł XX wieku, co znacząco podnosi jego wartość artystyczną i rynkową. Obraz łączy w sobie symbolikę, finezję malarską oraz głębokie przesłanie, będące charakterystyczne dla dojrzałego okresu twórczości Malczewskiego.

Burzliwa historia prawna i odzyskanie obrazu

W marcu 2024 roku polska prokuratura odzyskała obraz „Rzeczywistość”, co zakończyło trwający wiele lat spór dotyczący jego stanu prawnego i pochodzenia. Działania śledcze pozwoliły na wyjaśnienie kwestii własności, a tym samym na ponowne wprowadzenie dzieła na rynek aukcyjny.

Jak informuje serwis well.pl, interwencja ta była kluczowa dla umożliwienia legalnej sprzedaży obrazu, który wcześniej przez długi czas pozostawał poza oficjalnym obiegiem sztuki. Z kolei Fakt.pl zwraca uwagę, że medialny skandal i szerokie zainteresowanie sprawą miały istotny wpływ na rosnącą cenę dzieła, podsycając emocje i konkurencję wśród potencjalnych nabywców.

Rekordowa aukcja i znaczenie dla rynku sztuki w Polsce

14 czerwca 2025 roku, podczas aukcji DESA Unicum w Warszawie, obraz „Rzeczywistość” został sprzedany za 22,2 mln zł, ustanawiając nowy rekord na polskim rynku sztuki. Licytacja trwała zaledwie kilka minut, a końcowa cena przewyższyła poprzedni rekord z 2022 roku o około 2 mln zł, jak podają Business Insider Polska i wGospodarce.pl.

Prezes DESA Unicum, Agata Szkup, podkreśliła, że sukces aukcji jest dowodem na dojrzałość polskiego rynku sztuki oraz jego zdolność do konkurowania z największymi europejskimi rynkami. Zaznaczyła, że zainteresowanie tak wyjątkowym dziełem, jakim jest „Rzeczywistość”, świadczy o rosnącym prestiżu i sile lokalnej sceny kolekcjonerskiej.

Medialny skandal i szerokie zainteresowanie wokół obrazu znacząco podniosły jego wartość, co zaowocowało rekordową ceną na aukcji – jak zauważa Polityka.pl. Historia „Rzeczywistości” to nie tylko opowieść o sztuce, lecz także przypomnienie, jak istotna jest ochrona naszego dziedzictwa kulturowego oraz jak dynamicznie i z pasją rozwija się polski rynek sztuki, łącząc w sobie przeszłość i inwestycyjne wyzwania.