Sejm ustanowił 11 lipca Dniem Pamięci ofiar ludobójstwa na Wołyniu

W czwartek 5 czerwca 2025 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął decyzję o ustanowieniu 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci o Polakach – ofiarach ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Ustawa ma na celu upamiętnienie tragicznych wydarzeń rzezi wołyńskiej, które były jednym z najbardziej dramatycznych rozdziałów historii Polski podczas II wojny światowej. Wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł podkreślił, że pamięć o ofiarach jest konieczna, a ich głos „woła o pamięć, nie o zemstę”.

Decyzja Sejmu wywołała natychmiastową reakcję ze strony Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy, które uznało ją za sprzeczną z duchem dobrosąsiedzkich relacji. Sprawa ta ponownie uwidoczniła napięcia w polsko-ukraińskich stosunkach, wskazując na trudności w pogodzeniu historycznych doświadczeń obu narodów z potrzebą budowania współpracy i porozumienia.

Ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci 11 lipca przez Sejm

5 czerwca 2025 roku Sejm RP uchwalił ustawę, która ustanawia 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci o Polakach – ofiarach ludobójstwa dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) oraz Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Ustawa ma na celu oficjalne upamiętnienie ofiar rzezi wołyńskiej, wydarzenia będącego jednym z najtragiczniejszych epizodów II wojny światowej, podczas którego doszło do masowych mordów na ludności polskiej.

Marcin Warchoł, wiceminister sprawiedliwości z Prawa i Sprawiedliwości, zaznaczył, że główną intencją tego aktu prawnego jest zachowanie pamięci o ofiarach. „Ofiary wołają o pamięć, nie o zemstę” – mówił, podkreślając, że celem jest upamiętnienie tragedii, a nie eskalowanie konfliktów czy antagonizmów historycznych. Jak podaje portal goniec.net, ustanowienie takiego dnia jest ważnym krokiem do pełnego upamiętnienia ofiar ludobójstwa na Wołyniu, które do tej pory bywało różnie oceniane i interpretowane.

Reakcja Ukrainy na decyzję polskiego Sejmu

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy wyraziło zdecydowaną krytykę wobec decyzji polskiego parlamentu. MSZ Ukrainy uznało ustanowienie 11 lipca dniem pamięci za sprzeczne z duchem dobrosąsiedzkich stosunków i wyraziło obawy, że ten krok może negatywnie wpłynąć na relacje polsko-ukraińskie. Według informacji portalu dorzeczy.pl, reakcja ukraińskiego resortu spraw zagranicznych pojawiła się natychmiast po uchwaleniu ustawy, co świadczy o dużej wrażliwości obu stron na tematykę rzezi wołyńskiej.

MSZ Ukrainy podkreśliło, że pamięć o przeszłości powinna sprzyjać wzajemnemu zrozumieniu i pojednaniu, a nie budzić nowych napięć. W kontekście współczesnych wyzwań politycznych i gospodarczych, jakie stoją przed oboma krajami, takie działania mogą komplikować proces budowy trwałych i stabilnych relacji.

Kontekst historyczny i znaczenie upamiętnienia

Rzeź wołyńska to seria masowych mordów dokonanych w latach 1943-1944 na ludności polskiej zamieszkującej Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej. Sprawcami tych zbrodni byli członkowie ukraińskich formacji nacjonalistycznych, przede wszystkim OUN i UPA. Akcje te miały charakter ludobójstwa i pozostawiły głębokie rany w pamięci zbiorowej Polaków.

Jak przypomina portal dorzeczy.pl, ustanowienie 11 lipca dniem pamięci ma na celu zwrócenie uwagi społeczeństwa na tę tragiczną kartę historii, a także uczczenie pamięci ofiar, które padły ofiarą brutalnych działań. Decyzja Sejmu jest częścią szerszego nurtu działań mających na celu upamiętnienie ofiar zbrodni wojennych oraz utrwalenie pamięci historycznej w Polsce.

Wyznaczenie takiego dnia to nie tylko sposób na pielęgnowanie pamięci o przeszłości, ale też wyraz troski o prawdę historyczną i edukację młodszych pokoleń. Jednocześnie przypomina, jak ważny jest dialog i wspólna praca nad pojednaniem, które mimo trudnych doświadczeń wciąż pozostaje wyzwaniem dla obu narodów.