Światowy Dzień Bez Papierosa 2025: Polska na drodze do kraju bez nikotyny

31 maja 2025 roku obchodzony jest Światowy Dzień Bez Papierosa, inicjatywa ustanowiona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), mająca na celu zwrócenie uwagi na szkodliwość palenia tytoniu oraz używania wyrobów nikotynowych. W Polsce, tego dnia, eksperci oraz instytucje zdrowotne intensyfikują działania edukacyjne i profilaktyczne, podkreślając potrzebę wykraczającej poza ograniczenie palenia strategii, która doprowadzi do społeczeństwa wolnego od nikotyny. Centralnym punktem obchodów są informacje o zagrożeniach zdrowotnych oraz promocja nowoczesnych metod leczenia nikotynizmu jako choroby.

W tym kontekście Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej opublikował raport „#5PROCENTPOLSKI”, prezentujący scenariusze prowadzące do zmniejszenia liczby palaczy w Polsce do zaledwie 5%. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) oraz inne instytucje edukacyjne prowadzą kampanie uświadamiające, szczególnie adresowane do młodzieży, której zagrożenia związane z e-papierosami i innymi produktami nikotynowymi dotyczą w sposób szczególny. Eksperci zgodnie podkreślają, że nikotynizm wymaga leczenia, a Polska powinna zmierzać ku modelowi kraju bez nikotyny, co jest celem długofalowej polityki zdrowotnej.

Geneza i cel Światowego Dnia Bez Papierosa

Światowy Dzień Bez Papierosa obchodzony jest corocznie 31 maja i został ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w celu zwrócenia globalnej uwagi na epidemię palenia tytoniu oraz jego negatywne skutki dla zdrowia. To jedna z najważniejszych inicjatyw mających promować ograniczenie używania tytoniu oraz edukować społeczeństwo o ryzyku zdrowotnym związanym z paleniem papierosów i innych wyrobów nikotynowych.

Tegoroczne hasło obchodów brzmi: „Zdemaskować atrakcyjność: ujawnienie taktyk przemysłu tytoniowego”. Podkreśla ono konieczność walki z manipulacjami marketingowymi branży tytoniowej, która od lat stosuje różnorodne strategie, by zwiększyć atrakcyjność swoich produktów, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Jak podaje portal Światowy Dzień Bez Tytoniu 2025 – E-papierosy to MANIPULACJA, celem jest zwrócenie uwagi na problem palenia oraz ograniczenie atrakcyjności e-papierosów i innych produktów nikotynowych, które często są postrzegane jako mniej szkodliwe, co w rzeczywistości nie jest prawdą.

Polska na drodze do kraju bez nikotyny – raport i działania edukacyjne

W tym samym dniu, 31 maja 2025 roku, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej zaprezentował raport „#5PROCENTPOLSKI. Scenariusze wiodące do 5 proc. osób palących w Polsce”. Dokument ten przedstawia prognozy oraz warunki konieczne do osiągnięcia tak niskiego poziomu palenia w kraju, co byłoby znaczącym sukcesem zdrowotnym i społecznym.

Eksperci zwracają uwagę, że walka z nikotynizmem powinna wykraczać poza samą redukcję palenia papierosów i obejmować kompleksowe leczenie uzależnienia od nikotyny, które jest chorobą przewlekłą. Prof. Mateusz, cytowany przez serwis deon.pl, podkreśla, że nie wystarczy mówić o Polsce bez dymu tytoniowego – trzeba mówić o Polsce bez nikotyny, co wymaga zmiany podejścia do nikotynizmu i traktowania go jako choroby wymagającej odpowiedniej terapii.

W tym dniu Główny Inspektorat Sanitarny zainaugurował szerokie działania edukacyjne, skierowane głównie do dzieci i młodzieży. GIS zachęca do otwartych rozmów o zagrożeniach związanych z e-papierosami oraz przeciwdziałania ich rosnącej atrakcyjności. To szczególnie istotne, biorąc pod uwagę, że aż ponad 22% polskiej młodzieży jest narażona na uzależnienie od tych produktów, jak podaje portal zsti.gliwice.pl. Dodatkowo, portal Światowy Dzień bez Tytoniu 2025 przypomina, że rzucenie palenia przynosi liczne korzyści zdrowotne, m.in. poprawę zmysłów smaku i węchu, co stanowi dodatkową motywację do zerwania z nałogiem.

Znaczenie walki z nikotynizmem dla zdrowia publicznego

Nikotyna jest substancją silnie uzależniającą, której działanie porównywalne jest do narkotyków takich jak kokaina, co podkreśla portal elblag.eu. Ta właściwość nikotyny sprawia, że walka z nikotynizmem stanowi jedno z poważniejszych wyzwań zdrowia publicznego.

Atrakcyjność wyrobów tytoniowych i nikotynowych, zwłaszcza wśród młodych ludzi, jest głównym powodem, dla którego tegoroczne obchody Światowego Dnia Bez Tytoniu koncentrują się na demaskowaniu strategii przemysłu tytoniowego, które mają na celu utrzymanie i poszerzanie rynku. Portal asta24.pl przypomina, że skuteczne działania edukacyjne i informacyjne, prowadzone przez GIS oraz inne instytucje, są kluczowe w przeciwdziałaniu tym manipulacjom oraz w podnoszeniu świadomości społecznej na temat zagrożeń wynikających z używania nikotyny.

Według portalu sp1myslenice.pl, promowanie zdrowego stylu życia oraz ograniczenie używania tytoniu i produktów nikotynowych są fundamentem dla poprawy stanu zdrowia społeczeństwa. Realizacja tych celów pozwoli na zmniejszenie liczby osób uzależnionych, a tym samym obniżenie kosztów społecznych i medycznych związanych z chorobami wywoływanymi przez nikotynę.

Światowy Dzień Bez Papierosa 2025 to nie tylko moment, by zastanowić się nad kondycją zdrowia publicznego, ale też zachęta do realnych działań, które przybliżą nas do Polski wolnej od nikotyny – miejsca, gdzie palenie tytoniu i korzystanie z wyrobów nikotynowych odejdzie w zapomnienie.