UE przyjmuje 18. pakiet sankcji wobec Rosji: uderzenie w banki i flotę cieni

Unia Europejska podjęła kolejny zdecydowany krok w odpowiedzi na agresję Rosji, przyjmując 18 lipca 2025 roku swój 18. pakiet sankcji. Nowe restrykcje mają na celu dalsze osłabienie rosyjskiej gospodarki i zdolności wojennych Kremla, obejmując m.in. obniżenie maksymalnej ceny rosyjskiej ropy o 15%, zakaz importu produktów naftowych oraz rozszerzenie ograniczeń wobec rosyjskich instytucji finansowych. Znaczącą nowością jest także ukierunkowane uderzenie w tzw. „flotę cieni” – sieć statków omijających sankcje, które od teraz nie będą miały dostępu do portów Unii.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow zapowiedział, że Moskwa będzie dążyć do minimalizacji skutków nałożonych sankcji, jednocześnie ostrzegając przed ich negatywnym wpływem na relacje międzynarodowe. Z kolei przedstawiciele Unii Europejskiej podkreślają, że celem restrykcji jest skuteczne ograniczenie finansowania rosyjskiej machiny wojennej i wywarcie presji na Kreml w kontekście trwającego konfliktu.

Zakres i cele 18. pakietu sankcji UE wobec Rosji

Dnia 18 lipca 2025 roku Unia Europejska zatwierdziła jeden z najsurowszych dotychczas pakietów sankcji wymierzonych w Rosję. Celem nowych działań jest dalsze osłabienie gospodarki rosyjskiej oraz ograniczenie możliwości prowadzenia działań wojennych przez Kreml. Wśród najważniejszych postanowień znalazło się obniżenie maksymalnej ceny rosyjskiej ropy o 15% poniżej wartości rynkowej, co ma ograniczyć zyski Moskwy z eksportu surowca. Ponadto wprowadzono zakaz importu produktów naftowych z Rosji, z wyjątkiem kilku wybranych państw takich jak Norwegia, Kanada, Stany Zjednoczone, Szwajcaria i Wielka Brytania, które mogą korzystać z pewnych wyjątków.

Pakiet sankcji zawiera także zakaz wszelkich transakcji związanych z gazociągami Nord Stream 1 i 2, co formalnie uniemożliwia ponowne uruchomienie tych kluczowych dla rosyjskiego eksportu gazu instalacji. Jak podaje portal europeaninterest.eu, nowe restrykcje obejmują również zakaz sprzedaży specjalistycznego oprogramowania wykorzystywanego w sektorze bankowym oraz ograniczenia eksportu technologii do branży wojskowej. Dodatkowo, według serwisu The Sofia Globe, sankcje uderzają w trzy chińskie firmy dostarczające sprzęt wojskowy Rosji, co pokazuje rozszerzenie zasięgu unijnych działań na partnerów handlowych Moskwy.

Uderzenie w sektor finansowy i flotę cieni

Jednym z kluczowych elementów 18. pakietu sankcji jest rozszerzenie zakazu transakcji finansowych z rosyjskimi bankami. Do listy instytucji objętych restrykcjami dodano 22 kolejne banki, co daje łącznie 45 instytucji wykluczonych z możliwości korzystania z usług zaawansowanych systemów finansowych, takich jak SWIFT. Jak informuje European Pravda, odłączenie tych banków od systemu SWIFT znacząco ogranicza zdolność Kremla do prowadzenia międzynarodowych operacji finansowych i pozyskiwania funduszy.

Sankcje obejmują również tzw. „flotę cieni” – sieć statków wykorzystywanych przez Rosję do omijania wcześniejszych restrykcji. W ramach nowego pakietu zakazano dostępu do portów UE oraz przeprowadzania transferów ropy na morzu dla 105 kolejnych statków, co łącznie daje już 444 jednostki objęte restrykcjami. Działania te mają na celu uniemożliwienie Rosji korzystania z zaawansowanych metod omijania sankcji, które wcześniej pozwalały na utrzymanie eksportu pomimo ograniczeń. Sankcje dotknęły także firmy i osoby zarządzające flotą cieni, w tym po raz pierwszy kapitana statku oraz operatora rejestru flagi. Według agencji Reuters, liczba jednostek floty cieni przekroczyła już 400 statków, co świadczy o skali problemu, z którym UE stara się walczyć.

Reakcje i znaczenie sankcji dla Rosji

Decyzja Unii Europejskiej spotkała się z reakcją ze strony Kremla. Rzecznik Dmitrij Pieskow oświadczył, że Rosja będzie podejmować działania zmierzające do zminimalizowania skutków nałożonych sankcji, jednak jednocześnie ostrzegł przed ich negatywnymi konsekwencjami dla stosunków międzynarodowych. Jak podaje Al Jazeera, nowe restrykcje mają bezpośredni wpływ na możliwości finansowe Kremla, ograniczając fundusze przeznaczane na budżet wojskowy.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podkreśliła, że sankcje wymierzone są w „serce rosyjskiej machiny wojennej”, wskazując na ich strategiczne znaczenie dla dalszej presji na Moskwę. Według portalu gCaptain, każda z nałożonych sankcji systematycznie osłabia zdolność Rosji do prowadzenia działań wojennych, co jest nadrzędnym celem unijnych działań.

W poszczególnych krajach członkowskich prace nad wdrażaniem sankcji nadal trwają. Na przykład Czechy postanowiły cofnąć pozwolenie na import rosyjskiej ropy, co jasno pokazuje, jak poważnie traktują unijne ograniczenia – podaje portal Pravda Czechia. Takie kroki świadczą o determinacji Unii Europejskiej, by ograniczyć finansowe możliwości Rosji i zatrzymać jej agresywne działania wobec sąsiadów.