Upały zagrażają seniorom i chorym na serce – jak się chronić?
Od pierwszych dni lipca Polska zmaga się z niezwykle intensywną falą upałów, które stwarzają poważne zagrożenie dla zdrowia szczególnie osób starszych oraz pacjentów z chorobami układu krążenia. Temperatury w wielu miejscach przekraczają 30 stopni Celsjusza, a w regionach środkowej i południowej Polski sięgają nawet 36–37 stopni, co potwierdzają najnowsze dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz prognozy pogodowe. W obliczu tych ekstremalnych warunków lekarze i specjaliści alarmują o ryzyku odwodnienia, udaru cieplnego oraz zaostrzenia przewlekłych schorzeń, a także apelują o szczególną ostrożność.

- Od początku lipca 2025 roku Polska doświadcza rekordowych upałów z temperaturami sięgającymi 36–37 stopni Celsjusza.
- Seniorzy i osoby z chorobami serca są szczególnie narażone na poważne skutki zdrowotne, takie jak udar cieplny, odwodnienie i nasilenie chorób przewlekłych.
- W miastach efekt „miejskiej wyspy ciepła” oraz zanieczyszczenia powietrza dodatkowo zwiększają ryzyko incydentów zdrowotnych.
- Władze planują wprowadzenie zakazu pracy w czasie upałów powyżej 35 stopni Celsjusza oraz rozwijają usługi opiekuńcze dla osób starszych.
- Eksperci WHO i inne organizacje apelują o stosowanie się do zaleceń dotyczących nawodnienia, unikania słońca w południe i ograniczenia aktywności fizycznej.
Szczególnie niebezpieczne są skutki upałów w dużych miastach, gdzie zjawisko „miejskiej wyspy ciepła” dodatkowo potęguje negatywne oddziaływanie wysokich temperatur. W połączeniu z zanieczyszczeniem powietrza stanowi to poważne wyzwanie dla służb medycznych i władz, które podejmują działania mające na celu ochronę najbardziej narażonych grup społecznych, zwłaszcza seniorów i osób z chorobami serca.
Skala i charakterystyka obecnej fali upałów w Polsce i Europie
Od początku lipca w Polsce utrzymują się wysokie temperatury, często przekraczające 30 stopni Celsjusza, a w wielu regionach termometry wskazują nawet 36–37 stopni. Dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej potwierdzają, że taka fala upałów jest wyjątkowo intensywna i utrzymuje się przez kilka kolejnych dni, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie mieszkańców. Prognozy meteorologiczne wskazują na utrzymanie się tej niekorzystnej sytuacji pogodowej w najbliższym czasie.
Według serwisu pacjenci.pl, służby medyczne odnotowują znaczący wzrost liczby interwencji związanych z omdleniami i zasłabnięciami, zwłaszcza wśród osób starszych. Wzrasta liczba zgłoszeń do pogotowia związanych z odwodnieniem oraz udarami cieplnymi, co potwierdza, że obecna fala upałów stanowi poważne zagrożenie zdrowotne.
Sytuacja jest równie trudna w południowej Europie. We Włoszech i Hiszpanii temperatury osiągnęły rekordowe wartości – w Hiszpanii zanotowano nawet 46 stopni Celsjusza. Skutkiem tego jest wzrost liczby pacjentów zgłaszających się do szpitali, szczególnie w regionach takich jak Toskania, gdzie liczba hospitalizacji zwiększyła się od 10 do 20 procent. Jak podaje portal polsatnews.pl, władze europejskie wydają liczne ostrzeżenia i podejmują działania pomocowe dla najbardziej narażonych grup, w tym seniorów, starając się ograniczyć negatywne skutki ekstremalnych upałów.
Dlaczego upały są szczególnie niebezpieczne dla seniorów i osób z chorobami serca
Ekstremalne temperatury powyżej 30 stopni Celsjusza stanowią poważne obciążenie dla układu krążenia, co może prowadzić do udaru cieplnego, odwodnienia oraz nasilenia objawów chorób przewlekłych. Portal pacjenci.pl wskazuje, że osoby cierpiące na schorzenia takie jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca czy problemy nerkowe są szczególnie podatne na negatywne skutki upałów. Wysoka wilgotność, która często towarzyszy letnim falom gorąca, dodatkowo utrudnia naturalne chłodzenie organizmu przez pocenie się, zwiększając ryzyko przegrzania i poważnych powikłań zdrowotnych.
Seniorzy są najbardziej narażeni na omdlenia, zasłabnięcia oraz pogorszenie stanu zdrowia podczas upałów. Obserwacje służb medycznych w Polsce i Europie, potwierdzane przez serwisy goniec.pl oraz polsatnews.pl, wskazują na wzrost liczby interwencji wśród tej grupy wiekowej. Dodatkowy wpływ na stan zdrowia mają warunki miejskie – zjawisko „miejskiej wyspy ciepła” powoduje, że w dużych aglomeracjach temperatura jest jeszcze wyższa niż na obszarach wiejskich, co potęguje ryzyko negatywnych skutków zdrowotnych.
Zanieczyszczenie powietrza stanowi kolejny czynnik zwiększający zagrożenie, zwłaszcza dla osób z chorobami serca. Portal styl.interia.pl wskazuje, że zanieczyszczenia mogą zwiększać ryzyko zawału serca i udaru mózgu, co w połączeniu z wysokimi temperaturami stanowi wyjątkowo niebezpieczną kombinację dla zdrowia obywateli w okresie letnim.
Rekomendacje i działania prewencyjne wobec zagrożeń upałami
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz eksperci zdrowotni zalecają kilka podstawowych środków ostrożności podczas fali upałów. Należy unikać przebywania na słońcu w godzinach południowych, pić dużą ilość wody, przy czym warto unikać słodkich napojów, które mogą odwodnić organizm, oraz nosić lekkie, przewiewne ubrania. Ograniczenie aktywności fizycznej w najgorętszych godzinach dnia jest również rekomendowane – podaje TVP INFO.
W Polsce planowane są również zmiany legislacyjne, które mają wprowadzić zakaz wykonywania pracy na zewnątrz lub w warunkach, gdzie temperatura przekracza 35 stopni Celsjusza. Ma to na celu ochronę pracowników przed negatywnymi skutkami ekstremalnych upałów. Informacje o tych planach przekazują portale polsatnews.pl, businessinsider.com.pl oraz rmf24.pl.
Władze lokalne oraz służby medyczne intensyfikują działania wsparcia dla osób starszych, rozwijając usługi opiekuńcze, które pomagają zmniejszyć ryzyko powikłań zdrowotnych podczas fali upałów. Jak podaje mcps.com.pl, takie działania obejmują m.in. regularne wizyty opiekunów oraz zapewnienie dostępu do chłodnych pomieszczeń.
W szerszym kontekście zmiany klimatyczne powodują, że miasta stają się coraz mniej przyjazne do życia z powodu nasilających się ekstremalnych zjawisk pogodowych, w tym rekordowych fal upałów. Portal swiatoze.pl zwraca uwagę, że adaptacja do tych warunków staje się jednym z kluczowych wyzwań dla polityki miejskiej i zdrowotnej w nadchodzących latach.
Gdy upały nie odpuszczają, ważne jest, byśmy wszyscy – zarówno mieszkańcy, jak i władze – razem zadbali o tych, którzy są najbardziej narażeni. Dbanie o zdrowie, lepsza świadomość zagrożeń i skuteczne wsparcie mogą naprawdę uratować wiele istnień w czasie tych wyjątkowo gorących dni.